Microsoft Windows 3.x do ME

W zasadzie są to już historyczne wersje systemów operacyjnych Firmy Microsoft. Obecnie na komputerach osobistych niepodzielnie króluje Microsoft Windows XP (w wersji Proffesional i Home) oraz Windows Vista. Na rynek wszedł też już następca Windows Vista czyli Microsoft Windows 7 (Seven).

Artykuł ten należy więc potraktować bardziej jako przybliżenie historii systemów operacyjnych (choć Windows 3.x nie by ł w zasadzie systemem operacyjnym a jedynie graficzną "nakładką" na DOS) niż dokładny opis tych systemów.

Microsoft Windows 3.x

Seria Windows 3.0 została wydana 22 maja 1990. Zawarto w niej znacznie odświeżony interfejs użytkownika oraz ulepszenia techniczne w celu lepszego wykorzystania mechanizmów zarządzania pamięcią udostępnianych przez procesory Intela: 80286 i 80386. Programy pisane dla MS-DOS można było teraz uruchamiać w oknie (co wcześniej było dostępne w bardziej ograniczonej formie w Windows/386 2.1). Dzięki temu system udostępniał wielozadaniowość dla starszych programów. Na rynku komputerów domowych miało to mniejsze znaczenie, bo gry i inne programy rozrywkowe nadal wymagały bezpośredniego dostępu do sprzętu, a taki dawał tylko DOS.

Dodano oparty na ikonach program zarządzający innymi programami oraz program do obsługi plików (winfile), które zastąpiły stary tekstowy kombajn. Zarządzanie ustawieniami scentralizowano i przemodelowano na wzór Mac OS. Do odziedziczonych po wersjach 2.x programów Notepad, Write i gry Reversi dołączyła gra Solitaire.

Windows 3.0 był ostatnim systemem mogącym pracować w trybie rzeczywistym procesora i ostatnim, który był w pełni zgodny z programami dla starszych wersji.

Windows 3.1 (pierwotna nazwa kodowa: Janus) ukazał się 18 marca 1992, został poszerzony o podstawową obsługę multimediów (nagrywanie dźwięku, odtwarzacz muzyki z CD) oraz o standard czcionek TrueType, co sprawiło, że system ten stał się poważną platformą do tworzenia publikacji.

Sieć w Windows 3.x

Obsługa sieci w Windows 3.x opierała się na korzystaniu z zewnętrznego oprogramowania, np. Trumpet Winsock. Po Windows 3.11 ukazało się rozszerzenie Windows 3.11 for Workgroups, które obsługiwało już sieć.

Początek braku zgodności z poprzednikami

Windows 3.1 miał być zgodny z poprzednimi wersjami, ale już tylko w pewnym stopniu. Wersje 3.1 i 3.11 nie mogłyby obsługiwać nowych formatów grafiki (GIF czy JPG), polegając wyłącznie na mapach bitowych.

Zwiastuny interfejsu współczesnych systemów Windows

1. Pulpit i Uruchom: Niemal wszystkie programy były objęte przez większy program (lub folder) o nazwie Menedżer programów. Dodatkowo miał on pasek menu, dzięki któremu można było m.in.:

• uruchomić program za pomocą narzędzia Uruchom
• zamknąć środowisko Microsfot Windows 3x.
• otworzyć pomoc
• uruchomić Samouczek systemu Microsfot 3x

2. Pasek zadań: Windows 3.x ikony zminimalizowanych programów były widoczne na pulpicie. Mój komputer: W Windows 3.x istniał Menedżer programów.

3. Windows 3.1 był ostatnim systemem, który nie wykorzystywał menu kontekstowego przypisanego do prawego klawisza myszy. Jednak nie oznacza to, że takie menu nie było dostępne w systemie Windows 3.1 (menu kontekstowe wykorzystywała np. aplikacja Microsfot Word 6.0).

Microsoft Windows 95

Microsoft Windows 95 (nazwa robocza Chicago) – system operacyjny wyprodukowany przez Microsoft Corporation, którego oficjalna premiera miała miejsce 24 sierpnia 1995.

Swą nazwę zawdzięcza systemowi okien (ang. windows), które są głównym elementem graficznego interfejsu użytkownika tego systemu operacyjnego.

Windows 95 jest połączeniem interfejsu użytkownika wywodzącego się z Windows 3.11 oraz systemu operacyjnego MS-DOS.

Interfejs Microsoft Windows 95

W systemie Windows 95 pojawiło się kilka elementów interfejsu, które stały się charakterystyczne dla Windows do dzisiaj: m.in. przycisk Start, pasek zadań i ikona Mój komputer. Od wersji OSR1 Windows 95 był dostarczany z możliwą do odinstalowania przeglądarką internetową Internet Explorer. Do wersji OSR 2.5 na oddzielnym nośniku dołączano Internet Explorera 4.0, który dawał możliwość integracji przeglądarki z systemem. Automatyczna instalacja przeglądarki razem z systemem w domyślnej konfiguracji stała się przyczyną wytoczenia przeciw Microsfotowi procesu antymonopolowego.

Nowości Microsoft Windows 95

• ulepszony interfejs użytkownika
• 32-bitowe API
• wielozadaniowość z wywłaszczeniem
• wielowątkowość
• rejestr systemowy przejmuje rolę plików INI
• obsługa długich nazw plików za pomocą VFAT
• Plug and Play
• nowy system plików FAT32 w wersji Windows 95 OSR 2.x

Sukces Windows 95

Sukces Windows 95 był wynikiem zakrojonej na wielką skalę kampanii marketingowej Microsfotu. Podczas premiery Windows 95 The Rolling Stones zagrali utwór "Start Me Up". W rezultacie prowadzonej kampanii Windows 95 wyparł z rynku OS/2 oraz konkurencyjne wersje DOS.

Microsoft Windows ME (Millenium Edition)

Microsoft Windows Me Millennium Edition (Windows Me, Millennium Edition, Windows ME, nazwa kodowa Georgia) - 16-bitowy (później 32-bitowy) system operacyjny z graficznym interfejsem użytkownika (GUI), wyprodukowany przez firmę Microsfot. Jego premiera miała miejsce 14 września 2000 roku.

Microsoft Windows Me a poprzednie Windows

Windows Me to kontynuacja linii 95/98. Zmiany w stosunku do poprzednich wersji Windows polegają m.in. na dołączeniu programu Internet Explorer i Outlook Express w wersji 5.5 oraz pakietu Windows Media, w którego skład wchodzą: Windows Media Player 7 (wmplayer.exe), Windows Movie Maker (moviemk.exe) i Windows DVD Player (dvdplay.exe). Wraz z tymi programami użytkownik otrzymywał przewodniki po dodatku Windows Media (stworzone w technologii HTA), dostępne przez łatwe w obsłudze Centrum pomocy i obsługi technicznej (helpctr.exe dostępnym w menu Start lub jako lokacja hcp:/// w przeglądarce Internet Explorer). Większość tych programów można było ściągnąć za darmo z Internetu. W systemie duży nacisk położono na wygodę i łatwość obsługi systemu, lecz często z miernym rezultatem - Centrum Pomocy nieco niedopracowanym programem (nie zawsze było w stanie znaleźć rozwiązanie problemu użytkownika, a na dodatek wykryto w nim lukę bezpieczeństwa).

Zmiany w Microsoft Windows ME

Największą i najbardziej kontrowersyjną zmianą w stosunku do poprzednich wersji było ukrycie dostępu do DOS-u w trybie rzeczywistym (brak opcji "Tylko wiersz poleceń" w menu startowym). Dopiero za pomocą nieoficjalnych łatek dostępnych w Internecie można było przywrócić ten dostęp. Miało to świadczyć o dojrzewaniu systemu Windows, uważanego przez wielu sceptyków za prymitywną nakładkę graficzną na system DOS i jednocześnie scalić system. Niestety, okazało się, że graficzne narzędzia (m.in. do administracji systemem) nie były w pełni wystarczające i nie mogły w pełni zastąpić swych DOS-owych poprzedników. System nie oferował zaawansowanych narzędzi administracyjnych (w porównaniu z Windows 2000). Zaopatrzono go natomiast w mechanizm SSDP (Universal Plug and Play), nieobecny w poprzednich wersjach (w którym szybko odkryto luki w zabezpieczeniach) i nie instalowany podczas domyślnej instalacji (pliki SSDPSRV.EXE i Upnp.dll).

Nowy system odziedziczył po Windows 98 program Windows Update, lecz rozszerzono go o przydatną dla początkujących użytkowników funkcję - Aktualizacje Automatyczne (pliki wupdmgr.exe, wuauboot.exe, wuauclt.exe, wuaures.dll i wuaucpl.cpl). W Panelu Sterowania pojawiła się ikona ustawień aktualizacji, gdzie użytkownik wybierał czy aktualizacje krytyczne mają być pobierane w tle. Domyślne ustawienie to "włącz Aktualizacje Automatyczne". Rozwiązanie miało zwiększyć bezpieczeństwo systemu, lecz producent z biegiem czasu wydawał coraz mniej aktualizacji dla Windows Me. Funkcja Aktualizacji automatycznych została wprowadzona do systemu Windows XP i dodana do systemu Windows 2000 wraz z Service Packiem.

Rozszerzono także obsługę skanerów i aparatów fotograficznych, uporządkowaną w systemie Windows 2000. Odtąd można było eksplorować zawartość aparatu cyfrowego i pobierać z niego obrazy, domyślnie zapisywane w folderze Moje obrazy. Obsługa aparatów była realizowana przez model sterownika WIA - Windows Image Acquisition, zaprojektowanego dla Windows Me. Rozwiązanie to zostało zastąpione bardziej uniwersalnym mechanizmem PTP - Picture Transfer Protocol, zaimplementowanym w Windows XP. Co ciekawe, już Windows Me oferował interfejs okienek z pytaniem typu "Co chcesz zrobić?". Pojawiało się ono właśnie przy podpięciu aparatu cyfrowego i umożliwiało wybór między Kreatorem pobierania zdjęć, programem Kodak Imaging (obecnym w Windows Me programie do obróbki zdjęć - bardzo ubogim w funkcje) i ewentualnie innymi zainstalowanymi programami. Podobny interfejs został rozwinięty na dobre dopiero podczas prac nad Windows XP. Podczas początków pracy z Me użytkownik może zauważyć mechanizm personalizacji Menu Start, w którym rzadziej używane programy zostają ukrywane. Eksplorator Windows udostępniał od teraz opcję kompresowania plików znana pod nazwą Foldery Skompresowane (zipfldr.dll). W mechanizmie tym wykryto błędy stabilności i krytyczną lukę bezpieczeństwa (załataną). Nowy system zawierał także nowe mechanizmy zarządzania energią - opcję hibernacji i narzędzie Rozwiązywania problemów z zarządzaniem energią (pmres.exe).

Jedną z wad systemu Windows Me, była słaba możliwość na rozdział kont, brak grup użytkowników takich jak administratorzy i z ograniczeniami (funkcja wprowadzona już w Windows 2000), można było jedynie narzędziami administracyjnymi tworzyć typy kont i tworzyć do nich hasła, lecz specjalnych uprawnień to nie dawało.

Nowe opcje w Microsoft Windows ME

Millennium to także pierwszy system Microsoftu posiadający opcję Przywracanie systemu, dzięki czemu system można było odtworzyć do poprzedniego stanu. Mechanizm ten tworzył punkty kontrolne systemu, zawierające kopię zapasową niektórych plików systemu. Kopie były zapisywane w katalogu C:\_RESTORE. Niektórzy użytkownicy narzekali na "znikające" miejsce na dysku, zajmowane przez te pliki. Zdarzało się też, że pliki w folderze _RESTORE były rozpoznawane przez oprogramowanie antywirusowe jako wirusy. Pakiet Panda Antivirus oferował w związku z tym wykluczenie z przeszukiwania tego folderu. Millennium to także ostatni system Windows, który w ogóle nie wymaga aktywacji.

Następcy Microsfot Windows ME

Windows Millennium Edition był ostatnim systemem operacyjnym Windows z rodziny 9x i nie ma bezpośredniego następcy opartego na tej architekturze. Kolejny system operacyjny przeznaczony dla domowych użytkowników to Microsoft Windows XP Home Edition - pierwszy system dla użytkowników domowych oparty na jądrze Microsoft Windows NT, uznawany przez producenta jako oficjalny następca Windows Me.

Dodaj do: